Ο καρκίνος του μαστού είναι η πιο διαδεδομένη ογκολογική ασθένεια στον πλανήτη. Πλήττει όχι μόνο τις γυναίκες αλλά και τους άνδρες. Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού είναι εξαιρετικά σημαντική γιατί μειώνει τον κίνδυνο θανάτου κατά 25%.
Ποιες είναι οι πιο πρόσφατες μέθοδοι διάγνωσης και θεραπείας και ποια είναι η σημασία της εξατομικευμένης ιατρικής, αναφέρει ο καθηγητής Dr. Florian Fitzal, ειδικός στη χειρουργική μαστού και Επικεφαλής του Χειρουργικού Τμήματος στο Wiener Privatklinik στη Βιέννη, ένα από τα καλύτερα ιδιωτικά νοσοκομεία στον κόσμο.
Ο καθηγητής Δρ. Florian Fitzal είναι συγγραφέας δύο βιβλίων και έχει πάνω από 150 επιστημονικές δημοσιεύσεις. Είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου της αυστριακής ομάδας μελέτης για τον καρκίνο του μαστού και του παχέος εντέρου (ABCSG) και του συμβουλίου της αυστριακής εταιρείας σενολογίας. Ο καθηγητής Fitzal είναι συνιδρυτής και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Κοινοπραξίας ογκοπλαστικής χειρουργικής μαστού (Oncoplastic Breast Consortium, OPBC).
Ο καθηγητής Fitzal, στις αρχές του χρόνου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε ότι ο καρκίνος του μαστού ξεπέρασε τον καρκίνο του πνεύμονα και είναι πλέον ο πιο διαδεδομένος καρκίνος στον πλανήτη. Πόσο σημαντική είναι η έγκαιρη διάγνωση και η πρόληψη του καρκίνου του μαστού;
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιεύσεις, η έγκαιρη διάγνωση μειώνει κατά περίπου 25% τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο του μαστού, συνεπώς η μαστογραφία και το υπερηχογράφημα, που χρησιμοποιούνται για πρωτογενή διάγνωση στην Αυστρία, αποτελούν σημαντικό εργαλείο για την καταπολέμηση του καρκίνου του μαστού.
Ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους η συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου αυτού να αυξάνεται;
Έχω την αίσθηση ότι διαγιγνώσκονται περισσότερες καρκινικές παθήσεις από πριν, χάρη στα προγράμματα μας για προσυμπτωματικό έλεγχο. Από την άλλη, το μέγεθος των όγκων και η σταδιοποίηση είναι μικρότερα, πράγμα που σημαίνει ότι διαγιγνώσκουμε νωρίτερα τον καρκίνο του μαστού. Σε περίπου 20% των περιπτώσεων, διαγιγνώσκουμε καρκίνο του μαστού, ο οποίος ποτέ δεν εξελίσσεται σε σοβαρή πάθηση, κάτι που ονομάζεται υπερδιάγνωση. Ωστόσο, αυτό είναι αποδεκτό, υπόψιν των δεδομένων ότι ο προσυμπτωματικός έλεγχος μειώνει τη θνησιμότητα από την συγκεκριμένη καρκινική πάθηση κατά 25%.
Πόσο συχνά πρέπει να γίνονται προληπτικές εξετάσεις και ποια είναι τα συμπτώματα που πρέπει να παρακολουθούνται;
Θα συνιστούσα να κάνετε ετήσιες μαστογραφίες και υπερήχους με τη συμπλήρωση της ηλικίας των 40 ετών, όταν δεν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό της νόσου, και από τα 55 και μετά – δύο φορές το χρόνο. Ωστόσο, εάν το άτομο έχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού σε ηλικία κάτω των 45 ετών, προτείνω η πρώτη μαστογραφία να γίνει 5 χρόνια πριν από την ηλικία στην οποία ο συγγενής διαγνώστηκε με καρκίνο του μαστού.
Ποιες είναι οι πιο πρόσφατες μέθοδοι διάγνωσης και θεραπείας του καρκίνου του μαστού;
Η τομοσύνθεση και η τρισδιάστατη μαστογραφία είναι τα νεότερα διαγνωστικά εργαλεία που μπορούν να είναι τόσο ακριβή όσο η μαγνητική τομογραφία, αλλά χρειάζεται περαιτέρω έρευνα. Για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού, έχουμε νέες από του στόματος κυτταροστατικές θεραπείες που χρησιμοποιούνται στους Υποδοχείς οιστρογόνων – θετικό (ER+) καρκίνο του μαστού και ειδικά αντισώματα για τριπλά αρνητικές και HER2 θετικές περιπτώσεις. Από χειρουργικής πλευράς κάνουμε λιγότερες επεμβάσεις, αλλά οι ενδείξεις για αμφοτερόπλευρη μαστεκτομή και άμεση αποκατάσταση με θωρακικά εμφυτεύματα αυξάνονται, καθώς στα χέρια μας οι ασθενείς μπορούν να επιστρέψουν στο σπίτι τους μια μέρα μετά την επέμβαση. Σε εμάς παρατηρείται σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις πόνο μετά από χειρουργική επέμβαση καρκίνου του μαστού.
Πώς δείχνει η σύγχρονη εξατομικευμένη ιατρική, ιδιαίτερα για τον καρκίνο του μαστού; Ποια η θέση της γενετικής έρευνας;
Εξατομικευμένη ιατρική σημαίνει ότι λαμβάνουμε υπόψη τη βιολογία του όγκου, το μέγεθος του και το στάδιο, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι πέραν αυτού λαμβάνουμε υπόψη και την προσωπική κατάσταση του ασθενούς πριν να προτείνουμε ένα σχέδιο θεραπείας. Λόγω της παρουσίας πέντε διαφορετικών βιολογικών υποτύπων, έχουμε πολλές διαφορετικές επιλογές θεραπείας.
Ο ρόλος της γενετικής έρευνας αυξάνεται καθώς μπορούμε να ανταποκριθούμε στον γενετικό κίνδυνο με προφυλακτική χειρουργική επέμβαση.
Συνήθως μιλάμε για καρκίνο του μαστού στις γυναίκες, αλλά λίγοι γνωρίζουν ότι και οι άνδρες μπορούν να νοσήσουν από την ασθένεια αυτή. Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες του καρκίνου του μαστού στους άνδρες και σε αυτόν υπάρχει κληρονομική επιβάρυνση;
Στους άνδρες, ο όγκος συνήθως είναι ψηλαφητός και σε αντίθεση με τις γυναίκες, η ψηλάφηση είναι η συνήθης μέθοδος ανίχνευσης του καρκίνου. Ωστόσο, αυτό σημαίνει ότι ο όγκος είναι ήδη μεγαλύτερος και οι λεμφαδένες επίσης μπορούν να επηρεαστούν. Το μεταγενέστερο στάδιο της διάγνωσης αυξάνει τον κίνδυνο παρουσίας ή ανάπτυξης μεταστάσεων και την ανάγκη συστηματικής θεραπείας με φάρμακα όπως η χημειοθεραπεία. Οι άνδρες είναι πιο πιθανό να έχουν κληρονομικό παράγοντα στον καρκίνο του μαστού, γι’ αυτό συνιστάται όλοι οι άνδρες να υποβληθούν σε γενετικό έλεγχο.
Πώς επηρεάζει το Covid-19 τους ασθενείς με καρκίνο του μαστού και υπάρχουν μεγαλύτεροι κίνδυνοι για αυτούς;
Από όσο γνωρίζουμε, ο COVID-19 δεν επηρεάζει τους ασθενείς με καρκίνο του μαστού με διαφορετικό τρόπο από τους υπόλοιπους ανθρώπους.
Συνιστάται ο εμβολιασμός κατά του Covid-19 σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού;
Σίγουρα ναι!